Semih BAYDAR
KTYG Derneği Genel Bşk. Yrd.
Trafik öğretmeni, Fahri Trafik Müfettişi
ULUSLARARASI GÜVENLİ TRAFİK PROJELERİ VE TÜRKİYE
Trafik kazaları toplumun bütün kesimlerini etkileyen global bir güvenlik ve sağlık problemidir. Dünya üzerinde karayollarında meydana gelen Trafik kazalarında elde edilen verilere göre her yıl 1.300.000 kişi hayatını kaybetmekte ve 50 milyonun üzerinde kişi de yaralanmaktadır. Türkiye'de ise her yıl yaklaşık 8.500 insan trafik kazalarında hayatını kaybetmekte ve 230 bin insanımızda yaralanmaktadır. Bu yaralanmaların %75 i ayakta tedavi görürken, geri kalan % 25 i geçici veya daimi sakatlık yaşamaktadır. Ayrıca kaza geçiren aileler uzun süre travma ve stres yaşamakta ve bir kısmı da hayattan kopmaktadırlar. Otoriteler trafik Kazalarını ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak algılamaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu duruma müdahale edilmediği takdirde Dünya genelinde önemli sorun olarak görülen Trafik kazalarının artması ve 2030 yılına kadar ilk beş ölüm nedeni arasında yerini almasının beklendiğini belirtmektedir. DSÖ tarafından hazırlanan Trafik Kazalarının Önlenmesine İlişkin Küresel Rapor'un ardından gerçekleştirilen çeşitli toplantılar ve Birleşmiş Milletler kararı ile yol güvenliği bilinci tüm dünyada artmış ve ülkeler konuya yönelik uzun vadeli politikalar geliştirmeye başlamışlardır. Yine DSÖ tarafından hazırlanan 2009 yılı Küresel Yol Güvenliği Durum Raporu doğrultusunda Merkezi New York' da bulunan Bloomberg Vakfı'nın, 10 ülkede proje başlatmak üzere DSÖ' ne maddi kaynak ayırmasının ardından Türkiye, 10 ülkede"Yol Güvenliği Projeleri" (RS 10) içinde yerini almıştır. Diğer 9 ülke; Brezilya, Meksika, Mısır, Kenya, Çin, Vietnam, Rusya, Kamboçya ve Hindistandır.
2009 yılı Haziran ayında planlama çalışmaları başlatılan projenin uygulama illeri olarak Afyon ve Ankara, risk faktörleri olarak ise HIZ VE EMNİYET KEMERİ seçilmiştir. İlk toplantı 4.Haziran.2010 tarihinde Ankara'da, ikinci toplantı 25.Ocak.2011 tarihinde Afyon ilinde yapılmıştır. 2013 yılı içinde Antalya ili proje kapsamına dahil edilecektir. Projenin ülkemizdeki belli başlı uygulayıcıları; DSÖ, Sağlık ve İçişleri Bakanlıkları, Emniyet Genel Müdürlüğü, en önemli destekçileri ise Ulaştırma, Milli Savunma ve Milli Eğitim Bakanlıkları ile 3 üniversite ve Derneğimizdir. Derneğimiz, 2010 yılı Haziran ayından beri RS10 proje toplantılarına Sivil Toplum Kuruluşu kimliğiyle üç kişiyle katılmakta ve farklı çalıştaylar da aktif görev almaktadır.
Derneğimiz 2013 yılı için DSÖ nün desteklediği GRSP ye yönelik 24 aylık uygulamayı gerektiren proje hazırlamış ve Cenevreye göndermiştir. Ayrıca İçişleri Bakanlığının hibe projeleri kapsamında altı aylık bir süreyi kapsayan bir proje hazırlamıştır. Genel merkez yönetim kurulu olarak DSÖ Türkiye temsilciliği tarafından organize edilen söz konusu toplantılara aksatmadan katılarak risk faktörleri olarak belirlenen HIZ ve EMNİYET KEMERİ kullanımı konularında bilgi birikimi ve tecrübemizle aktif rol oynamaktayız. Bunun dışında AB projeleri içerişsinde tüm çalıştaylara katılırken bilgi birikimi ve çözüm önerilerimizle yabancı ülke uzmanları nezdinde takdir edildiğimiz hususunu bilgilerinize sunmak isterim.
Diğer önemli bir hususta merkezi Brüksel de bulunan Avrupa Trafik Kaza Mağdurları Federasyonuna (FEVR) üyelik başvurusudur.Bu çalışmalar Türkiye de hükümet dışı STK önemli bir mesafedir. Sivil yapılanmanın artması açısından önemli bir kazanımdır.
(1)DSÖ: Dünya Sağlık Örgütü
(2)(GRSP): Global Yol Güvenliği Programı
(3)(RS): Güvenli Yollar